Baggerkolonie Friesland
Kunstenaar Melle Smets geeft vorm aan de relatie tussen mens, landschap en energie. Op een unieke manier betrekt hij mensen bij het herontwikkelen van hun eigen leefomgeving. Met zijn meerjarige onderzoekstraject Human Power Plant onderzoekt hij, in samenwerking met Kris de Decker, de mogelijkheden van een moderne samenleving, gedreven door menselijke spierkracht, een energiebron die met de stijgende wereldpopulatie alleen maar toeneemt. Met deze eeuwenoude manier van energievoorziening wil Smets van De Tussendiepen met gemeenschappelijke krachtsinspanning een duurzaam, low-tech energielandschap maken.
In hun tweede case study richten Smets en de Decker hun aandacht op een steunpilaar van de Nederlandse economie: de baggerindustrie. Discussies over duurzaamheid gaan meestal over huizen, auto’s en apparaten, maar hoe zit het dan met grote infrastructuurprojecten en onderhoudswerken? Als vaarwegen en havens een paar jaar niet zouden worden uitgebaggerd, dan komt de Nederlandse economie letterlijk tot stilstand. Helaas gebruiken moderne baggermachines enorme hoeveelheden olie, wat niet duurzaam is.
De Nederlandse vaarwegen en havens werden eeuwenlang met de hand uitgebaggerd, gebruikmakend van zeer eenvoudige gereedschappen. Wat als we dat opnieuw zouden (moeten) doen? Menskracht is de meest duurzame energiebron die er bestaat. Hoeveel mensen hebben we nodig om de vaarwegen en havens open te houden met alleen maar spierkracht? Waar halen we die mensen vandaan? En kunnen we technologie ontwikkelen die door mensen aangedreven baggerwerkzaamheden efficiënter maakt? Smets en De Decker onderzoeken deze vragen in Friesland.
Human Powerplant/ Baggerkolonie Friesland in de tentoonstelling Bestemming Drachten 2018 in De Sluisfabriek, 28 juni tot en met 7 oktober 2018.
Foto: Vika Ushkanova
Baggerkolonie Friesland
Smets en De Decker organiseerden een workshop baggeren met de hand op 24 mei 2018. Samen met Drachtsters werd op het Gaastereiland een natuurlijke haven met de hand uitgebaggerd, daarbij gebruikmakend van oude types, zelfgemaakte gereedschappen. Doel was om zo te onderzoeken welke baggertechnieken het beste werken, en hoe lang het duurt om met de hand een kubieke meter slib naar boven te halen. Op basis van de gegevens die tijdens de workshop werden verzamelen, kan worden berekend hoeveel mensen er nodig zijn om de provincie, en het hele land met alleen maar menskracht uit te baggeren.
Vanaf 28 juni tot en met 7 oktober 2018 is in De Sluisfabriek, als onderdeel van de tentoonstelling Bestemming Drachten 2018 een weergave van het onderzoek naar Baggerkolonie Friesland/ de Human Power Plant te bezoeken. Daarbij kun je zelf testen hoeveel energie jouw spieren opwekken èn wordt een prototype voor een baggerboot op spierkracht gepresenteerd.
Bekijk hier het filmpje dat Kreftich, leerbedrijf van ROC Friese Poort maakte van de workshop!
Over Melle Smets
Melle Smets (1975) richt zich met zijn werk op het creëren van nieuwe ontmoetingsplekken in de openbare ruimte. Daarbij gaat hij uit van bestaande sociale structuren en lokale gebruiken. Deze relaties met de leefomgeving vormen in zijn ogen het fundament voor identiteitsvorming, eigenaarschap en gemeenschapsgevoel.
Zoals een ‘archeoloog van het heden’ onderzoekt en interpreteert Smets de maatschappij door het hedendaagse landschap te bestuderen. Dit doet hij door ‘hard kijken’ expedities te organiseren waarin hij op zoek gaat naar nieuwe vestigingsvormen in het nieuwe Nederland.